DOI QR코드

DOI QR Code

Study on Herb Pair of Zanthoxyli Fructus(Pericarpium Zanthoxyli)

촉초(蜀椒)(천초(川椒)) 약대(藥對)에 관한 연구

  • Lee, Boo-Kyun (School of Korean Medicine, Pusan National University) ;
  • Lim, Kyu-Sang (Professional Graduate School of Oriental Medicine Won-Kwang University) ;
  • Kang, Hwi-Joong (Chung-Yeon Korean Medicine Hospital) ;
  • Lee, Jang-Cheon (School of Korean Medicine, Pusan National University)
  • 이부균 (부산대학교 한의학전문대학원 약물의학부) ;
  • 임규상 (원광대학교 한의학전문대학원) ;
  • 강휘중 (청연한방병원) ;
  • 이장천 (부산대학교 한의학전문대학원 약물의학부)
  • Received : 2012.05.29
  • Accepted : 2012.06.15
  • Published : 2012.06.30

Abstract

Objectives : The purpose of this study is to find out herb-pair prototype composed of Zanthoxyli Fructus, to examine compatibility regulation between them and to classify them into seven features of compatibility. Methods : To search usages of Zanthoxyli Fructus compatibility, we have investigated the classics of herb and prescription such as "五十二病方"(Fifty-two kinds of Diseases), "黃帝內經"(The Medical Classic of Yellow Emperor), "傷寒論"(Treatise on Febrile Caused by Cold), "金匱要略"(Synopsis of Prescriptions of The Golden), "附廣肘后方"(Handbook of Prescriptions for Emergencies), "本草綱目"(Compendium of Materia Medica), "得配本草"(Deukbae Materia Medica). Results : In these books Zanthoxyli Fructus was paired with below herbs; 桂(Cinnamomi Cortex), 薑(Zingiberis Rhizoma), 吳茱萸(Evodiae Fructus), 細辛(Asari Radix), 茴香(Foeniculi Fructus), 肉荳蔲(Cistanches Herba), 釜下土(Terba Flava Usta), 益智仁(Alpinae Oxyphyllae Fructus), 飴(Saccharum Granorum), 葱白(Allii Radix), 梨(Pyrus), 牙皂(Gleditsia Fructus), 杏仁(Armeniacae Amarum Semen), 蕎麥粉(Fagopyrum esculentum Moench), 胡粉(Minium), 白朮(Atractylodis Rhizoma White), 蒼朮(Atractylodis Rhizoma), 麻子仁(Cannabis Fructus), 大麥蘗(Hordei Fructus Germiniatus), 麴(Massa Medicata Fermentata), 生地黃(Rehmanniae Radix), 茯苓(Poria), 牡蛎(Ostreae Concha), 白礬(Alumen), 雄黃(Realgar), 烏頭(Aconiti Radix), 附子(Aconiti Lateralis Preparata Radix). Conclusions : Zanthoxyli Fructus herb-pair classified by seven features of compatibility are as follows; 1. Mutual reinforcement compatibility with : Cinnamomi Cortex, Zingiberis Rhizoma, Evodiae Fructus, Asari Radix, Foeniculi Fructus, Cistanches Herba, Terba Flava Usta, Alpinae Oxyphyllae Fructus, Saccharum Granorum, Allii Radix, Pyrus, Gleditsia Fructus. 2. Mutual assistance compatibility with : Armeniacae Amarum Semen, Fagopyrum esculentum Moench, Minium, Atractylodis Rhizoma White, Atractylodis Rhizoma, Cannabis Fructus, Hordei Fructus Germiniatus, Massa Medicata Fermentata, Rehmanniae Radix, Poria, Ostreae Concha, Alumen. 3. Mutual restraint compatibility with: Realgar, Aconiti Radix, Aconiti Lateralis Preparata Radix) 4. Mutual detoxication compatibility with: 桑汁(Juice of Mori Folium), 桑根汁(Juice of Morus Cortex), 大蒜(Allii Bulbus), 薺苨(Remotiflori Radix), 桂汁(Juice of Cinnamomi Cortex).

Keywords

References

  1. 康舜洙. 바른方劑學. 서울:大星文化社. 1996:47.
  2. 金明淑. 五十二病方의 硏究. 東義大學校大學院. 碩 士學位論文. 1997:2.
  3. 윤용갑. 약물의 배오에 따른 기본방제의 활용에 관한 문헌적 고찰. 대한한의학방제학회지. 1991; 2(1):7-18.
  4. 윤용갑. 약물배오에 따른 효능의 변화와 방제에 관한 연구. 대한한의학방제학회지. 1997;5(1):11-22.
  5. 박선동. 약물배오이론의 기초적 연구. 대한한의학방제학회지. 1999;7(1):55-64.
  6. 朴宣東, 盧昇鉉. 蜀椒가 白鼠의 胃.腸管動 및 鎭痛에 미치는 影響. 대한본초학회지. 1987;2(1) :35-42.
  7. 오원균, 원종훈, 정규만. 川椒 및 山椒의 효능에 관한 실험적 연구. 대한한방소아과학회지. 1990; 4(1):1-17.
  8. 李時珍著. 本草綱目(校点本). 北京:人民衛生出版社. 2003:46, 441-442, 1852-1855.
  9. 嚴健民 編著. 五十二病方注補譯. 北京:中醫古籍出版社. 2005:1, 93, 139, 141, 148, 170.
  10. 陳夢雷 等編. 古今 醫部全錄第二冊. 黃帝靈樞 經. 北京:人民衛生出版社. 1995:55-56.
  11. 郭東烈. 金匱要略譯解. 서울:成輔社. 2002:96, 212-213, 233, 454-455, 466, 481-482, 589..
  12. 胡冬裵. 附廣肘后方. 上海:上海科學技術出版社. 2009:16, 17 19-20, 23, 36, 44, 53, 82, 84, 93, 95, 108, 120, 156, 166, 197, 199, 201, 230, 233,
  13. 嚴潔, 施雯, 洪煒 同纂. 鄭金生 整理. 得配本草. 北京:人民衛生出版社. 2007:195-196.
  14. 전국한의과대학 공동교재편찬위원회. 본초학. 서울:영림사. 2004:383-384, 97.
  15. 식약청 식품의약품안전평가원 생약종합정보시스템. Available from : URL:http://www.kfda. go.kr/herbmed/index.do?nMenuCode=7&code= KP-026&includeUrl=/herbmed/view.jsp
  16. 이상곤, 박찬익. 산초 추출물의 S. mutans 항균활성 및 항산화 효능 연구. 大韓本草學會志. 2011;26(4):181-185.
  17. 鄭賢淑. 川椒에 關한 硏究. 한국식품영양과학회지. 1987;16(2):123-127.
  18. 이현용, 안인파, 나민균, 박진영, 이경순, 김영호, 배기환. 산초의 품질 평가. 생약학회지. 2002; 33(1):45-48.
  19. 정기훈, 오선주, 방수미, 신동수, 김주덕, 안철진. 초피(Zanthoxylum Piperitum DC)로부터 향균성 물질 분리와 향균 세정제에 관한 연구. Journal of the Korean Chemical Society. 2009; 53(5):613-619. https://doi.org/10.5012/jkcs.2009.53.5.613
  20. 梁.陶弘景 編. 尙志鈞, 尙元勝 輯校. 本草經集 註(輯校本). 北京:人民衛生出版社. 1994:251-252, 323-324.
  21. 施振國. 분방기와 청풍등이 고지혈증, 고혈당증 및 血栓症 흰쥐에 미치는 영향. 경원대학교 대학원 박사학위 논문. 2002:59. 재인용 : 高 曉山主編. 中國藥性論. 北京:人民衛生出版社. 1992.
  22. 李冀. 李曉琳. 論藥對與方劑配伍的關系. 中醫藥信息. 2005;22(1):30-31.
  23. 陳芳, 汪毅. 中藥藥對配伍的現代硏究認識. 貴陽中醫學院學報. 2010;32(5):1-3.
  24. 汪訒庵著. 醫方集解. 서울:成輔社. 1983.
  25. 吳崐編著. 醫方考. 서울:醫聖堂. 1993.
  26. 唐.王燾 撰, 宋.林億, 孫兆 等 校正. 外臺秘要方(二). 中國醫學大系 5. 서울:麗江出版社. 1978 :372.